Ekonomi küçüldü, enflasyon düştü, cari açık kapandı
İSTİHDAM: Türkiye ekonomisi son 3 çeyrekte yüzde 6,7 küçüldü. Krizin en fazla vurduğu alanlardan biri istihdam piyasası oldu. Eylül 2008'de yüzde 10,7 olan işsizlik oranı, Mayıs 2009'da 13,6'ya çıktı. İşsizlik, Şubat 2009'da yüzde 16,1 ile rekor kırarken işsiz sayısı 3.5 milyona ulaştı.
SANAYİ ÜRETİMİ: Türkiye sanayi üretimi endeksi Eylül 2008'de 113.87 puan iken, Temmuz 2009'da 110.25 olarak gerçekleşti. Sanayi üretimi, Şubat 2009'da yüzde 25'e varan bir düşüş yaşadıktan sonra yeniden yükselişe geçmeye başladı.
İHRACAT: Ağustos 2008'de aylık ihracat 10.9 milyar dolar olurken tam 1 yıl sonra Ağustos 2009'daki aylık ihracat 7.6 milyar dolarda kaldı. Son 12 ayın ihracatı ise bir önceki yıla göre yüzde 33 gerileyerek 97.7 milyar dolar olarak gerçekleşti.
İTHALAT: Yıllık ithalat Eylül 2008'de 176.6 milyar dolar iken Temmuz 2009'da 125.2 milyar dolar oldu. 12 aylık ithalat yaklaşık yüzde 40 geriledi. Aynı dönemde dış ticaret açığı da yüzde 57,3 azalarak 7.9 milyar dolardan 3.4 milyar dolara düştü.
REEL SEKTÖR GÜVEN ENDEKSİ: Ekonomiye ilişkin beklentileri gösteren "Reel Sektör Güven Endeksi", son 1 yılda yüzde 4 geriledi. 100 puanın "ekonomiye tam güveni" gösterdiği endeks Aralık 2008'de 52 puanı gösterirken Ağustos 2009 sonucu 98.5 oldu.
TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ: Vatandaşın ekonomiye olan güvenini ölçen "Tüketici Güven Endeksi"nde son 1 yılda dramatik bir değişim yaşanmazken Mart 2009'dan itibaren yükselişe geçen endeks Temmuz 2009'da 82.3 puana ulaştı.
YABANCI YATIRIM: Nisan 2007'de yıllık 26.3 milyar dolara ulaşan doğrudan yabancı yatırımlar, krizin patladığı Eylül 2008'de 16 milyar dolar civarındaydı. Haziran 2009 itibariyle yabancı yatırımlar yıllık 10 milyar doların altına düşmüş durumda.
İÇ BORÇ ÇEVİRME ORANI: Ekonominin önemli göstergelerinden biri olan "İç Borç Çevirme Oranı", son 1 yılda yüzde 30 artış gösterdi. Ağustos 2008'de ay içindeki iç borçların toplam borca oranı yüzde 70 iken, bu oran Ağustos 2009'da yüzde 92,4'e ulaştı.
TURİZM: Gelirler son 1 yılda yüzde 10,6 azalarak 7.5 milyar dolar olarak gerçekleşti.
KREDİ VE MEVDUAT: Ticari ve nakit krediler ile mevduatlar, 2008'in ilk 7 ayında 22 milyar 532 milyon dolarlık net giriş sağlarken 2009 yılının aynı döneminde 8 milyar 752 milyon dolar net çıkış oldu.
ENFLASYON VE FAİZ: Ağustos 2008'de yüzde 11,77 olan yıllık enflasyon, Ağustos 2009'da yüzde 5,3'e geriledi. 2008'in tamamında ortalama 7.65 olarak gerçekleşen Hazine'nin borçlanma faizi ise 2009'un ilk 7 ayında küçük bir düşüşle 7.23 oldu.
CARİ AÇIK: Yıllarca Türk ekonomisinin kâbusu olan cari açık, kriz döneminde fazla verdi. Temmuz 2008'de 4 milyar 6 milyon dolar açık veren cari işlemler hesabı, Temmuz 2009'da 286 milyon dolar artıya geçti.
YURTDIŞI MÜTEAHHİTLİK İŞLERİ: Yurtiçinde yerleşik inşaat şirketlerinin yurtdışında gerçekleştirdikleri inşaat hizmetlerinden kaynaklanan net döviz girişi, 2009'un ilk 7 ayında bir önceki yıla göre yüzde 13.5 artarak 655 milyon dolar oldu.
BANKACILIK: Kriz döneminde çok iyi bir performans sergiledi ve 2008 sonunda 86.4 milyar TL olan özkaynaklarını, yüzde 13,1 artışla Haziran 2009'da 97.8 milyar dolara çıkardı. Sektörün son 1 yıllık dönem sonu net kârı ise yüzde 32,6 artışla 10.9 milyon TL oldu.
*NOT: Veriler, TÜİK, Merkez Bankası ve Hazine Müsteşarlığı'nın açıkladığı rakamlardan derlenmiştir.
İSTİHDAM: Türkiye ekonomisi son 3 çeyrekte yüzde 6,7 küçüldü. Krizin en fazla vurduğu alanlardan biri istihdam piyasası oldu. Eylül 2008'de yüzde 10,7 olan işsizlik oranı, Mayıs 2009'da 13,6'ya çıktı. İşsizlik, Şubat 2009'da yüzde 16,1 ile rekor kırarken işsiz sayısı 3.5 milyona ulaştı.
SANAYİ ÜRETİMİ: Türkiye sanayi üretimi endeksi Eylül 2008'de 113.87 puan iken, Temmuz 2009'da 110.25 olarak gerçekleşti. Sanayi üretimi, Şubat 2009'da yüzde 25'e varan bir düşüş yaşadıktan sonra yeniden yükselişe geçmeye başladı.
İHRACAT: Ağustos 2008'de aylık ihracat 10.9 milyar dolar olurken tam 1 yıl sonra Ağustos 2009'daki aylık ihracat 7.6 milyar dolarda kaldı. Son 12 ayın ihracatı ise bir önceki yıla göre yüzde 33 gerileyerek 97.7 milyar dolar olarak gerçekleşti.
İTHALAT: Yıllık ithalat Eylül 2008'de 176.6 milyar dolar iken Temmuz 2009'da 125.2 milyar dolar oldu. 12 aylık ithalat yaklaşık yüzde 40 geriledi. Aynı dönemde dış ticaret açığı da yüzde 57,3 azalarak 7.9 milyar dolardan 3.4 milyar dolara düştü.
REEL SEKTÖR GÜVEN ENDEKSİ: Ekonomiye ilişkin beklentileri gösteren "Reel Sektör Güven Endeksi", son 1 yılda yüzde 4 geriledi. 100 puanın "ekonomiye tam güveni" gösterdiği endeks Aralık 2008'de 52 puanı gösterirken Ağustos 2009 sonucu 98.5 oldu.
TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ: Vatandaşın ekonomiye olan güvenini ölçen "Tüketici Güven Endeksi"nde son 1 yılda dramatik bir değişim yaşanmazken Mart 2009'dan itibaren yükselişe geçen endeks Temmuz 2009'da 82.3 puana ulaştı.
YABANCI YATIRIM: Nisan 2007'de yıllık 26.3 milyar dolara ulaşan doğrudan yabancı yatırımlar, krizin patladığı Eylül 2008'de 16 milyar dolar civarındaydı. Haziran 2009 itibariyle yabancı yatırımlar yıllık 10 milyar doların altına düşmüş durumda.
İÇ BORÇ ÇEVİRME ORANI: Ekonominin önemli göstergelerinden biri olan "İç Borç Çevirme Oranı", son 1 yılda yüzde 30 artış gösterdi. Ağustos 2008'de ay içindeki iç borçların toplam borca oranı yüzde 70 iken, bu oran Ağustos 2009'da yüzde 92,4'e ulaştı.
TURİZM: Gelirler son 1 yılda yüzde 10,6 azalarak 7.5 milyar dolar olarak gerçekleşti.
KREDİ VE MEVDUAT: Ticari ve nakit krediler ile mevduatlar, 2008'in ilk 7 ayında 22 milyar 532 milyon dolarlık net giriş sağlarken 2009 yılının aynı döneminde 8 milyar 752 milyon dolar net çıkış oldu.
ENFLASYON VE FAİZ: Ağustos 2008'de yüzde 11,77 olan yıllık enflasyon, Ağustos 2009'da yüzde 5,3'e geriledi. 2008'in tamamında ortalama 7.65 olarak gerçekleşen Hazine'nin borçlanma faizi ise 2009'un ilk 7 ayında küçük bir düşüşle 7.23 oldu.
CARİ AÇIK: Yıllarca Türk ekonomisinin kâbusu olan cari açık, kriz döneminde fazla verdi. Temmuz 2008'de 4 milyar 6 milyon dolar açık veren cari işlemler hesabı, Temmuz 2009'da 286 milyon dolar artıya geçti.
YURTDIŞI MÜTEAHHİTLİK İŞLERİ: Yurtiçinde yerleşik inşaat şirketlerinin yurtdışında gerçekleştirdikleri inşaat hizmetlerinden kaynaklanan net döviz girişi, 2009'un ilk 7 ayında bir önceki yıla göre yüzde 13.5 artarak 655 milyon dolar oldu.
BANKACILIK: Kriz döneminde çok iyi bir performans sergiledi ve 2008 sonunda 86.4 milyar TL olan özkaynaklarını, yüzde 13,1 artışla Haziran 2009'da 97.8 milyar dolara çıkardı. Sektörün son 1 yıllık dönem sonu net kârı ise yüzde 32,6 artışla 10.9 milyon TL oldu.
*NOT: Veriler, TÜİK, Merkez Bankası ve Hazine Müsteşarlığı'nın açıkladığı rakamlardan derlenmiştir.